6-րդ դասարանի բնագիտություն առարկայի ծրագիր

«Բնագիտություն» առարկայի ուսուցման նպատակը.

Բնագիտությունը 6 դասարաններում բնության մեջ մարմինների և երևույթների վերաբերյալ պարզագույն գիտելիքների ստացումն է, նոր կարողությունների և հմտությունների զարգացումը: Այն ներառում է գիտելիքներ էկոլոգիայից, ֆիզիկական աշխարհագրությունից, կենսաբանությունից, ֆիզիկայից, աստղագիտությունից, քիմիայից: Բնագիտության ուսուցումը կազմակերպվում է բնապահպանական աշխատանքների, հայրենագիտական ճամփորդությունների,բույսերի և կենդանիների խնամքի ձևով և լաբորատորիայում, փորձի հիման վրա,աստղադիտարանում:

Այս դասընթացն առավել կարևոր է որպես նախապատրաստություն բնագիտության մեթոդի հետ ծանոթացման և միջին ու ավագ դպրոցներում բնագիտականառարկաների ինքնուրույն

ուսումնասիրության համար: Հետևաբար դասընթացի հիմնական խնդիրը սովորողներին բնության ուսումնասիրության գիտականմեթոդներին ծանոթացնելն է: Սովորողը ծանոթանում է բնապահպանական խնդիրների, շրջակա միջավայրի պահպանման անհրաժեշտության, մարդ-բնություն փոխհարաբերության, էներգիայի և ռեսուրսների խնայողաբար օգտագործման հետ,պարզ փորձերի միջոցով իր ուշադրությունը կենտրոնացնում այս կամ այն երևույթի վրա, ձևավորում հարցեր տալու սովորություն, բնության և բնական երևույթների նկատմամբ ուշադրություն, փորձարարական և բնապահպանական աշխատանքինախնական հմտություններ։ Բնագիտական աշխատանքի արդյունքում զարգանումեն նրա ուսումնական ընդհանուր կարողությունները, հմտությունները՝տրամաբանություն, հետևողականություն, ուսումնական աշխատանքը մինչև վերջհասցնելու համառություն, ինքնուրույն վերլուծելու, եզրակացություններ անելու,համագործակցային ունակություններ, ինքնուրույն «հայտնագործություններ»կատարելու ձգտում:

Խմբային և նախագծային աշխատանքների շնորհիվ,նաև փորձերի և տեսական գիտելիքների հիման վրա 6-րդ դասարանն ավարտող սովորողը պետք է կարողանա.

դիտել և նկարագրել երևույթը,

կարողանալ չափել հիմնական ֆիզիկական մեծությունները (երկարություն,զանգված, ժամանակ, և այլն), հասկանալ դրանց անհրաժեշտությունը, իմանալ դրանց չափման միավորները և նրանց միջև եղած կապերը

երևույթի վերաբերյալ կատարել հարցադրումներ,

բնության երևույթների դիտումների արդյունքների բացատրության համարինքնուրույն հիպոթեզներ առաջադրել,

փորձի արդյունքներն իր գիտելիքների և կարողությունների սահմանում ներկայացնե

նախնական պատկերացումներ ֆիզիկական մեծությունների վերաբերյալ,

փորձեր կատարելու պարզագույն հմտություններ,

փորձերից սեփական եզրակացություններ անելու հմտություններ,

նախնական գիտելիքներ տիեզերքի, Երկիր մոլորակի, դրա կառուցվածքիկառուցվածքի, մայրցամաքների և օվկիանոսների մասին։

Ուսումնական միջավայր.

Քանի որ բնագիտությունը հիմնականում ուսումնասիրվում է փորձերի միջոցով,անհրաժեշտ է.

բակ-պարտեզ, ջերմոց, թռչունների, կենդանիների բներ,

կահավորված լաբորատորիա,

աստղացուցարան, աստղադիտակ,

համացանցին միացված էլեկտրոնային գրատախտակ,

թվային ֆոտոխցիկ,

տեսախցիկ,

էլեկտրոնային ռեսուրս,

բնագիտական և գիտահանրամատչելի գրականություն,փորձերի և տեսական գիտելիքների համար անհրաժեշտ է դասին վերաբերվող նյութեր( Օրինակ ՝ ձկներն ենք ուսումնասիրում,փորձի համար անհրաժեշտ է ձկներ )

3.Սովորողի ուսումնական գործունեությանձևերը. դրանց հիմնական բովանդակությունը, կազմակերպումը

Ծրագիրը հիմնվում է դիտարկումների, փորձերի, հետազոտությունների, ինքնուրույնուսումնասիրությունների, եզրահանգումների, նոր խնդիրների առաջադրման վրա:Սովորողը ուսուցչի օգնությամբ կամ առանց նրա, յուրացնում է տեսական նյութերը՝օգտագործելով ՏՀՏ միջոցներ, կատարում է փորձեր, գործնական աշխատանքներ,որոնք ձևակերպում է էլեկտրոնային եղանակով, մասնակցում է ուսումնականճամփորդություններին: Դասերը ավելի բովանդակալից դարձնելու նպատակով ուսումնառությունը ուղեկցվում է համապատասխան թեմաների կինոդիտումներով, աստղադիտակով դիտումներով, աստղացուցարան, թանգարաններ ևցուցահանդեսներ այցելելություններով, հայրենագիտական ճամփորդություններով:

Հիմնական գործունեությունը սովորողը իրականացնում է դասի ժամանակ:

Տանը սովորողը զբաղվում է ինքնակրթությամբ, իր ցանկությամբ կատարում է իր՝որպես լրացուցիչ կրթություն ընտրած տնային աշխատանքը, կարդում գիտահանրամատչելի գրականություն:

Անհատապես կամ փոքր խմբով սովորողը կատարում է հետազոտականա շխատանք, մասնակցում է տարբեր մրցույթների:Հատուկ կարիքներով սովորողները, ըստ իրենց կարիքի, ներառվում են խմբային աշխատանքների մեջ:

Գրականություն

Ֆ. Լևի «Ինչից է ամեն ինչը»

Ф. Рабиза «Опыты без приборов»

М. Гершензон «Головоломки профессора Головоломкина»

Gardner «Amusing experiments»

Էլեկտրոնային ռեսուրսներ

6-րդ դասարան

Ֆիզիկական և քիմիական երևույթներ

Նախապես բացատրած և հանձարարված դասը կազմակերպելու և ամրապնդելու համար անհրաժեշտ է սովորողներին բաժնել խմբերի :Յուրաքանչյուր խմբում ներառվում են և գերազանց սովորողներ և թույլ սովորողներ:Յուրաքանչյուր խմբին հանձնարարվում է մեկ փորձ,որոնք ֆիզիկական կամ քիմիական երևույթներ են,փորձից հետո սովորողները խմբային աշխատանքի շնորհիվ ,իրենց բլոգներում լուսաբանում են փորձը և հաստատում ֆիզիկականը և քիմիականը երևույթները: Այնուհետև յուրաքանչյուր խմբի ավագը ներկայացնում է իր փորձ:Արդյունքում բոլոր խմբերը ձեռք են բերում գիտելիքներ, և՛ իրենց կատարած փորձի մասին, և՛ մյուս սովորողների կատարած փորձերի մասին:

Ո՞ր երևույթներն են կոչվում ֆիզիկական
Ո՞ր երևույթներն են կոչվում քիմիական
Փորձեր՝լուցկու,շաքարի,թղթի փայսի այրվելը,աղաջրի գոլորշիացնելը

Քիմիական ռեակցիաներ: Դրանց ընթանալու պայմանները

Նախապես բացատրված դասը ամրապնդելու համար ,սովորողները բաժանվում են խմբերի :Թեման ուսումնասիրում են խմբերով և թիմային աշխատանքով:Ստացած գիտելիքները լուսաբանվում են,քննարկումների ավարտից հետո,խմբերի ավագները ներկայացնում են իրենց նյութերը:

Ինչպե՞ս են ընթանում քիմիական ռեսակցիաները
ի՞նչ երևույթներով են ուղոկցվում քիմիական ռեակցիանաերը
Նկարագրում ենք շաքարի այրման պրոցեսը,այրման ժամանակ ի՞նչ երևույթներ են առաջանում

. Քայքայման և միացման ռեակցիաներ

Նախապես բացատրված դասը ամրապնդելու համար ,սովորողները բաժանվում են խմբերի :Թեման ուսումնասիրում են խմբերով և թիմային աշխատանքով:Ստացած գիտելիքները ալուսաբանում ենք բլոգներում,քննարկումների ավարտից հետո,խմբերի ավագները ներկայացնում են իրենց նյութերը:

Ի՞նչ է քիմիական ռեակցիան
Ի՞նչ է միացման ռեակցիան
Գծապատկերով ներկայացնել միացման և քայքայման օրինակներ
. Այրում։ Հրդեհի հանգցնելը

§ 1.5. Վառելանյութ։ Վառելանյութի տեսակները

§ 1.7. Թթուներ

Թթուներ դասը ամրապնդելու համար կատարում ենք ,փորձեր՝ դասարանում և տանը:Թթուների քայքայիչ հայտկությունները հաստատելու համար կատարում ենք հետևյալ փորձը,հգուստի վրա լցնում ենք տոմատ կամ գինի և կիտրոնաթթվի միջոցով հեռացնում ենք այդ հետքը:

§ 1.8. Ա ղեր

§ 1.9. Հիմքեր

§ 1.10. Քիﬕական նյութերի ազդեցությունը

օրինակ՝

Այն բարդ նյութերը,որոնք կազմված են՝մետաղի կատյոններից և թթվային մնացորդի անիոններից,կոչվում են ՝աղեր:

Աղեր դասի նպատակը այն է ,որ սովորողնեը տեղեկացված լինեն՝

Բակում սովորողները բաժանվում են խբերի՝ քիմիկոսներ և լրագրողներ:Քիմիկոսները կատարում են փորձեր ,իսկ լրագրողները արդյունքների վերաբերյալ հարցազրույց են վերցնում քիմիկաոսներից:Խմբային աշխատանքի հետևանքով պատրաստում են ուսումնական նյութ:

ինչ բաղադրություն ունեն,արտաքին տեսքը,ագրեգատային վիճակը
ինչ տեսակի աղեր կան
արդյունաբերության մեջ ,որտեղ և ինչի համար են օգտագործում այն
բժշկության մեջ ինչ դեր ունի

նպատակը՝

Սովորողները ձեռք են բերում խմբային աշխատանք կատարելու հմտություններ
նյութը դասարանում ընկալաում են ամբողջությամբ
սովորողները ձեռք են բերում գիտելիքներ աղի արդյունաբերության մասին
ինչ կառուցվածք և բաղադրություն ունի
կենցաղում օգտագործվող աղեր անվանումների իմացության ձեռքբերում
Հայաստանում ինչ տեսակի աղեր են արտահանվում
աղի բուժիչ նշանակությունը
ինչպիսի առողջարաններ կան Հայաստանում,որտեղ որոշ տեսակի հվանդությունները բուժվում են աղով
կենցաղում ինչ կիրառություն ունի և այլն

Կրթական հիմնական խնդիրները.

Ձեռք բերել գիտելիքներ ֆիզիկական և քիմիական երևույթների վերաբերյալ
ինչպես տարբերակել միացման և քայքայման ռեակցիաները
ինչպիսի վառելանյութեր կան ամբողջ աշխարհում ,որ տարածքներում կան վառելանյութեր
որոնք են օքսիդների հատկությունները
ինչ է հաղը,թթուն ,հիմքեը և ինչ նշանակություն ուոնեն արդյունաբերության մեջ
քիմիական նյութերը ինչ նշանակություն ունեն

Լաբարատոր աշխատանքներ և փորձեր

ֆիզիկականն և քիմաիական երևույթների օրինակները փորձերով հիմանավորել ,տանը և դասարանում կատարել փորձեր աղերի, թթուների,հիմքերի և օքսիդների վերաբերյալ:Բերել վառելանյութերի օրինակներ ,որոնք օգտագործվում են կենցաղում:Քիմիական նյութերի ազդեցությունը շրջակա միջավայրի վրա։Ինչ ազդեցություն ունեն քիմիական նյութերը բնության վրա:

Գլուխ 2 Մարմինների փոխազդեցությունը և շարժումը

ԿՐԹԱԿԱՆ ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ՝

Մեխանիկական շարժման ինչ տեսակներ կան
Մարմինների փոխազդեցությունը։Ուժ
Առաձգականության ուժ, ուժի չափում, մարմինների ձևափոխության տեսակները:
Երկրի ձգողությունը:Ծանրության ուժ և մարմնի կշիռ:
Շփման ուժեր: Շփումը բնության մեջ, տեխնիկայում և կենցաղում
Հեղուկներում և գազերում մարմինը դուրս հրող ուժը

Լաբարատոր աշխատանքներ և փորձեր

Բնության մեջ հանդիպող մեխանիկական հավասարաչափ և անհավասարաչափ շարժման օրինականեր,Եր՞բ է մարմինը փոխում իր շարժման արագությունը:Որոնք են առաձգական երևույթները:Ինչ նշանակություն ունի երկրի ձգողության ուժը և շփման ուժը:Ինչպես է տեղի ունենում մարմնի դուրս հրումը ՝հեղուկներում և գազերում:

ԳԼՈՒԽ՝ 3 ԷՆԵՐԳԻԱ

Կրթության հիմնական խնդիրները

Դասընթացները իրականացնել բակում: Բաժանվել խմբեիր՝մաթեմատիկոսներ և լրագրողներ:սովորողները միասին կատարում են փորձեր,որոշում են գնդակի և կրիայի անցած ճանապարհը,մաթեմատիկոսները հաշվարկներ են անում և գտնում են իրերի և կենդանիների անցած ճանապարհը,լրագրողները նրանցին հարցազրույց են վերցնում:

Մեխանիկական աշխատանք և էներգիա
Էներգիայի տեսակները և փոխակերպումները
Էներգիան և կենդանի օրգանիզմները

Լաբարատոր աշխատանքներ և փոձեր՝

Երեխաներին փորձով սովորոցնել …ինչ կապ ունեն էներգիան և կենդանի օրգանիզմները,ինչ մեխանիկական աշխատանք գիտենք,ուսումնական նյութ պատրաստել,ինչ տեսակի էներգիաներ կան;դիտել ֆիլմեր այն կենդանիների մասին, որոնց օրգանիզմները էներգիա արտադրում: